Met Black Friday en Cyber Monday in het vooruitzicht, schrijf ik dit artikel. Een heel bewust gekozen timing, want bijna elke centimeter van het internet alsook de fysieke winkels worden binnenkort alweer door deze festijnen overgenomen. Al is een uitverkoop of korting natuurlijk nooit ver om de hoek in de wegwerpmaatschappij waarin we leven. Het is anno 2019 nog steeds duidelijk dat de gemiddelde consument het moeilijk heeft met het aanpassen van zijn of haar koopgewoonten. Met dit artikel hoop ik een zaadje te planten.
Alles wat een bron van plezier of genot is, heeft de potentie om verslavend te worden. Niet enkel suiker, drugs en alcohol zijn hier goede voorbeelden van, ook van shoppen komt er bij de gemiddelde consument een stevige dosis dopamine vrij in de hersenen. In vergelijking met andere verslavingen, is winkelen er eentje die bij uitstek wordt aangemoedigd. Iedere dag opnieuw krijgen we honderden, tot wel duizenden, verschillende advertenties voorgeschoteld. Bijna allemaal met als doel om een aankoop uit te lokken. En vaak doen we dat ook, omdat we het item in kwestie mooi vinden. Of omdat er een bepaalde nood wordt gecreëerd.
Gewoon. Omdat we het mooi vinden.
Over het algemeen koopt de gemiddelde consument kledij omdat ze het mooi vinden. Ook al kan kleding een manier zijn om je persoonlijkheid te benadrukken of je gevoel te uiten, laten we ons vooral afvragen of dat echt het allerbelangrijkst is. Bij mij kwam de nood aan reflectie zo’n vier jaren geleden, want ook mijn koopimpulsen zijn steeds gebaseerd op dat ene woord. Mooi. Alleen kreeg dat woord twee jaren geleden een volledig nieuwe betekenis. Het weerspiegelt sindsdien niet alleen esthetiek, maar vooral ook ethiek en eco-responsabiliteit.
Lijkt het je ook niet logischer om met zijn allen massaal tegen kinderarbeid, uitbuiting en het verwoesten van het (lokale) milieu te kiezen? Ik kan me echt niet voorstellen dat iemand onder onze medemensen achter één van deze drie elementen staat. Jammer genoeg is dat de harde realiteit die er achter een deel van onze kleding verschuilt. Stel je nu eens voor dat er op elk t-shirt van fast fashion ketens zoals Primark of Zara “ik steun kinderarbeid” zou staan? Zou de gemiddelde consument er dan nog in rondlopen, ook al scoor je het item voor een schamele vijf euro? Hoewel die tekst vandaag (gelukkig?) niet zichtbaar is op onze fast fasion kleding, ze stáát er wel. In alle anonimiteit.
Met je kledingkeuze kan je een een statement maken.
Dat je niet akkoord bent met kinderarbeid en uitbuiting,
bijvoorbeeld. Of wil je tóch liever die hippe Zara broek?
Bij elke aankoop breng je een stille stem uit. Iedereen bepaalt natuurlijk voor zichzelf welke stem hij of zij wilt uitbrengen. En daarmee wil ik absoluut niet zeggen dat je je volledige kledingkast over de boeg moet gooien en geen voet meer binnen mag zetten bij mainstream modemerken. I’m really not the one to judge. Ik wil enkel dat ene zaadje in je hoofd planten. En je doen beseffen dat de mainstream modemerken eigenlijk niets geven om de impact die ze op mens en milieu hebben. Of ze doen aan de hand van hippe marketingcampagnes alsóf het hen aangaat. Besef goed dat ze aan het einde van de rit gewoon geld willen binnenrijven. En liefst nog méér dan het jaar ervoor.
In de mooie merken rubriek op mijn blog ontdek je ondertussen tientallen merken die lief zijn voor mens en milieu. Wanneer je een volgende keer de stap zet om een (eerste) duurzame, ethisch verantwoorde of tweedehands kledingstuk aan te kopen, besef dan dat je een hele goede keuze hebt gemaakt. Het mag dan wel lijken alsof die ene aankoopt geen impact heeft, maar dat heeft het echt wel. En meestal zelfs voor iedereen die betrokken was bij de productie van het kledingstuk in kwestie. Van de katoenboer tot de ontwerpers, van de productiemedewerkers tot de lokale handelaar bij wie je uiteindelijk koopt.
Je hebt meer impact dan je denkt.
Een (groot) aantal mensen die dit blogartikel lezen zullen misschien nog niet volledig overtuigd zijn om de sprong te wagen. En dat is meestal te wijten aan het feit dat er veel onduidelijkheid bestaat over de kostprijs van duurzame of ethisch verantwoord geproduceerde mode. Voor zij die daar, heel begrijpelijk, mee struggelen heb ik binnenkort een (hopelijk) interessant blogartikel in petto. Het zal gaan over balanceren, je mindset stapsgewijs aanpassen en het leren kennen van betaalbare modemerken.
Liefs,
Eline
1 thought on “Over de zin en onzin van kleding shoppen”